STAJ VE ÇIRAKLIK SÜRELERİ BAŞLANGIÇ OLMALI
Ülkemiz ‘de mevzuat gereği staj ve çıraklık olarak geçen sigortalılık süreleri emeklilikte başlangıç olarak kabul edilmiyor.
Sosyal Güvenlik mevzuatında yapılan son düzenleme olan 5510 sayılı Kanuna göre 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında Sosyal Güvenlik Kurumuna sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigorta primleri yattığı emeklilik primi alındığı için bu sürelerin emeklilik süresine dahil edilemeyeceğini öngörüyor.
308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunun 25 inci maddesine göre çırak ve staj yapanların sigorta primleri yaşlarına göre 4857 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi gereğince belirlenen asgari ücretin %50 si üzerinden alınmaktadır. Stajyer ve Çıraklar için Genel Sağlık Sigortası, iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primi alınmaktadır.
Yine bu kişiler SSK (4a) kapsamında sigortalı da kabul ediliyor. Geriye bir tek SGK’ nın almadığı emeklilik primleri kalıyor ki isterse bu primleri Kurumun mevzuatında diğer borçlanmalarda olduğu gibi prim alarak emeklilik primini tamamlayabilir.
Ülkemizde İş Hukuku açısından 14-15 yaş aralığında çalışan çocuk işçi,15-18 yaş aralığında çalışan genç işçi olduğu kabul edilir. Bu yaş aralığında yıllarca çırak statüsünde çalışan sigortalıların emeklilikte bu sürelerin dikkate alınmaması haksızlıktır. Yaşıtlarının sokaklarda gezdiği yaşlarda çalışma hayatına giren ve ekonomiye ciddi katkı sağlayan bu kesime bu süreler verilmelidir. Yasal olarak çocuk, genç veya normal işçi ayrımı yapmadan iş yerinde çalışmaya başlayan kesime, zorunlu sigortalısın diyen hukuk sistemimiz mesleki eğitim ile çalışma hayatına katkı koyan kesime sigortalı değilsin çıraksın diyor.
2008 yılında 5510 sayılı Kanun çıkmadan önce içlerinde siyasilerin çocuklarının da olduğu bebek yaşta sigorta kapsamına alınan kesim varken haftanın en az 3 günü çalışan meslek lisesi mezunları bu kapsama alınmıyor.
Yine mevzuatımızda olan Avukatların toplamda bir yıla kadar olan staj sürelerini borçlanma hakları bulunuyor. Doktorların fahri asistanlıkta geçen süreleri de talepleri halinde borçlandırılıyor.
Yedeksubay olarak geçirilen sürelerde borçlanılarak emekliliğe sayılırken ÇIRAK VE STAJERLERİN haftanın üç günü olan çalışmalarının EMEKLİLİK SÜRESİNE ALINMAMASI Anayasa ‘nın eşitlik ilkesine de birebir ters düşmektedir.
Bu sürelerin Emeklilik primlerine eklenmesi çıraklık ve staj için alınan %14.5 prime %20 emeklilik priminin borçlanma yapma imkanı verilerek eklenmesi yeterli olacaktır. Çıkarılacak Kanun ile tıpkı avukatlar, doktora yapan öğrenciler veya yedek subaylarda olduğu gibi borçlanma imkanı verilmesi gerekir.
Yurt dışında çalışmış Türkiye ‘de hiç çalışmamış vatandaşlarımızın bu çalışmaları bile Türkiye ‘de başlangıç sayan ve onlara 3201 sayılı kanun ile borçlanma ile emeklilik hakkı sağlayan Sosyal Güvenlik Sistemi ülkenin belkemiği olan meslek lisesi ve staj yapan evlatlarına bu süreleri borçlanarak emekliliğine ekleme hakkı vermelidir.
Stajyer ve çırakların emekliliklerini hakkaniyetli duruma getirebilmek için geçtiğimiz günlerde TBMM ‘ye kanun teklifi verildi. Bu kanun ile stajyer veya çıraklıkta geçen süreler sigorta başlangıcı olarak kabul edilebileceği gibi, bu süreler için eksik kalan emeklilik primi diğer borçlanmalarda olduğu gibi borçlanma hakkı verilerek SGK ‘na ödenir ve sigorta başlangıcı kabul edilir.
Çalışma hayatı içinde olmazsa olmaz kabul edilen Stajyer ve Çıraklık sisteminin özendirilmesi ve çalışma hayatı içinde daha fazla yer alabilmeleri için mutlaka Sosyal Güvenlik Şemsiyesi içinde yer verilmelidir.
