Ücretlilere vergi iadesi var!
Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar (hizmet karşılığının mal olarak verilmesi) ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen (konut, araç sağlanması vb.) menfaatlerdir. Gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde etmiş oldukları ücret gelirleri gelir vergisine tabidir. Ücret, bedensel ya da zihinsel bir emek karşılığında işverenden elde edilen hasılayı ifade eder. Bu hasıla para şeklinde olabileceği gibi ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat şeklinde de olabilir.
Ücret gelirini meydana getiren üç temel unsur şöyledir:
Bir işverene tabi olma: Herhangi bir ödemenin ücret olarak kabul edilebilmesi için gerekli olan ilk unsur çalışanın işverene tabi olmasıdır. İşveren, hizmet erbabını işe alan, emir ve talimatları dahilinde çalıştıran gerçek ve tüzel kişilerdir. Çalışanın işverene bağlılığı, fiili olabileceği gibi kanun, tüzük, yönetmelik veya sözleşmelerle de saptanmış olabilmektedir.
Belli bir iş yerine bağlı olma: İşyeri ticari, sınai, zirai ve mesleki bir faaliyetin yürütülmesi için tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerlerdir. Bu yerlere bağlılık, hukuki anlamda bir bağlılıktır. Hizmetin mutlaka fiilen iş yerinde yapılması zorunlu değildir.
Hizmetin karşılığı olarak bir ödemenin yapılması: Ödeme bir hizmet karşılığı değilse ücret sayılmasına imkân yoktur. Hizmet karşılığı olarak yapılan ödeme, nakit (haftalık, aylık vb.), ayın (hizmet karşılığının mal olarak verilmesi) veya para ile temsil edilebilen menfaatler (konut, araç sağlanması gibi) şeklinde olabilir.
Ücretlilere nasıl vergi iadesi geliyor!
Tek işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ve ücreti 1.900.000 TL’yi aşan ücretliler, birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden ücretlilerden, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 150.000 TL’yi aşan ücretliler beyanname verme zorundalar.
Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bağış ve yardımlar:
222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu’na göre yapılan bağışlar, • 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun’a göre yapılan bağışlar, • 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’na göre yapılan bağışlar, • 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’na göre yapılan bağışlar, • 2876 sayılı Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanunu’na göre yapılan bağış ve yardımlar, • 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’na göre bağış ve yardımlar, 3388 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Kanunu’na göre yapılan bağış ve yardımlar, • 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’na göre yapılan bağışlar, • 4122 sayılı Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu’na göre kurulan ormanlarda, ağaçlandırma, bakım ve koruma masrafları, • 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’na göre yapılan bağış ve yardımlar, • 6546 sayılı Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanun’a göre yapılan bağış ve yardımlar ile sponsorluk harcamaları, • 6569 sayılı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a göre yapılan bağış ve yardımlar, • 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun’a göre yapılan bağış ve yardımlar ile sponsorluk harcamaları, • 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanuna göre yapılan bağış ve yardımlar, • 7432 sayılı Uludağ Alanı Hakkında Kanuna göre yapılan bağış ve yardımlar ile sponsorluk harcamaları, • 7439 sayılı Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı Kanunu’na göre yapılan bağış ve yardımlar, • 7441 sayılı Afet Yeniden İmar Fonunun Kurulması Hakkında Kanuna göre yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı7474 sayılı Aile ve Gençlik Fonu Kurulması Hakkında Kanun’a göre yapılan nakdi bağış ve yardımlar.
Beyannamede bu giderlerin gösterilmesi halinde vergi iadesi alacağı doğacaktır.
Beyannamenin verilme zamanı ve şekli 2023 takvim yılında elde edilen beyana tabi ücret gelirlerinin, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile 1 Mart-1 Nisan 2024 (31 Mart 2024 tarihinin hafta sonuna rastlaması nedeniyle) tarihleri arasında beyan edilmesi gerekmektedir.
2023 takvim yılında elde edilen ücret gelirlerine ilişkin olarak verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden tahakkuk eden gelir vergisinin, 2024 takvim yılının mart ve temmuz aylarında iki eşit taksit olmak üzere; birinci taksiti, damga vergisi ile birlikte 1 Nisan 2024 (31 Mart 2024 tarihinin hafta sonuna rastlaması nedeniyle), ikinci taksiti ise 31 Temmuz 2024, tarihine kadar ödenmesi gerekir.
