DEVLET MEMURLARINDA HİZMET BİRLEŞTİRMESİ

Kanunun mülga hükümleri uygulanan sigortalıların 2829 sayılı Kanun hükümleri uyarınca hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla aylığa hak kazanıldığında birleştirileceği hükme bağlanmış ise de Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlükleri arasında imzalanan protokol gereğince, farklı sosyal güvenlik statülerine tabi olarak çalışmış veya çalışmakta olanların emeklilik talepleri beklenmeden, en son tabi oldukları statüye göre diğer statülerde geçmiş bulunan hizmetleri istenerek birleştirme işlemleri yapılacaktır. Bu nedenle, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi görev yapanların daha önce 4/a ve /veya 4/b kapsamında geçen hizmetlerinin doğrudan ilgili Sosyal Güvenlik İl/ Merkez Müdürlüklerinden istenerek iştirakçilerin/sigortalıların hizmet birleştirme işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Ayrıca, Kanunun mülga ek 18 inci maddesinde yer alan hüküm uyarınca da, daha önce diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi görevlerde bulunduktan sonra Kanuna tabi göreve giren iştirakçilerin prim ödemek suretiyle geçen hizmetleri emeklilik keseneğine esas aylıklarının tespitinde değerlendirileceğinden hizmet birleştirilmesi işleminin göreve girdikleri tarih itibariyle yapılması gerekmektedir. Buna göre hizmet birleştirmelerinde;

a) Kanuna tabi olarak geçen fiili hizmet süreleri, fiili hizmet süresi zamları ve borçlandırılan hizmet süreleri,

b) 506 sayılı Kanuna ve bu kuruma devredilen sandıklara ait hizmetlerle, 506 sayılı Kanuna göre borçlandırılan süreler (2925 sayılı Kanun dahil),

c) 506 sayılı Kanunun geçici 20nci maddesine göre kurulan sandıklara tabi geçen hizmetlerle, bu sandıklarca borçlandırılan süreler,

ç) 1479 sayılı Kanuna tabi olarak geçen hizmetlerle borçlandırılan süreler (2926 sayılı Kanun dahil), dikkate alınacaktır. Kanunun mülga 36 ve 37 nci maddeleri uyarınca yararlanılan itibari hizmet süreleri hizmet birleştirmelerinde dikkate alınmayacaktır.

1479 sayılı Kanunun mülga ek geçici 4 üncü maddesine göre isteğe bağlı sigortalıların geriye doğru yaptıkları l0 yıllık borçlanmalar ise sadece 1479 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanması halinde diğer kurum ve sandıklardaki hizmetlerle birleştirilecektir.

2829 sayılı Kanunun mülga 5 inci maddesinin son fıkrasında gerek sosyal güvenlik kuruluşlarından herhangi birinden o kurumca müstakilen veya değişik sosyal güvenlik statülerine tabi birleştirilmiş hizmetler üzerinden yaşlılık, malullük aylığı bağlandıktan, gerekse de bu statüdeki hizmetlerinden dolayı aylık alma haklarını kaybettikten sonra diğer bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi bir işe girmesi halinde, bu statü dolayısıyla geçen hizmetleri, bağlanmış bulunan aylıkları veya aylık bağlanmasına ait haklarını kaybetmiş oldukları hizmetleriyle birleştirilmeyecektir. Ancak, sosyal güvenlik statülerinin herhangi birinden malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlananlardan bu malullükleriyle ilgili aylığı bağlayan kurum mevzuatına göre yapılan kontrol muayeneleri sonunda malullükleri geçmiş olduğu için aylığı kesilmiş bulunanlar, diğer bir sosyal güvenlik kurumuna tabi işe girdikleri takdirde hizmet birleştirilmesi hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Burada dikkat edilecek nokta, malullük veya vazife malullüğü aylıklarının kontrol veya devre muayeneleri sonucu malullüklerinin geçmiş olması nedeniyle kesilmesidir. Kanuna tabi görevlerde çalışmakta iken, malulen emekliye sevk edilerek, 6741 sayılı Kanuna göre aylık bağlanan, kontrol muayenesi olmamakla birlikte yeniden göreve girerken, yapılan muayenesi sonucunda alınan rapora göre görev yapabileceğine karar verilip, 6741 sayılı Kanuna göre saptanan maluliyeti iptal edilen, aylığı da bu nedenle kesilenlerin Kanuna tabi hizmetleri sigortalı hizmetleri ile birleştirilecektir.

Herhangi bir sosyal güvenlik statüsünden gerek müstakilen gerekse müşterek hizmetler üzerinden 2829 sayılı Kanun uyarınca aylık bağlanmasından sonra aylığı bağlanan statü ile ilgili göreve girilmesi nedeniyle emekli aylığı kesilen ve bu statüde prim-kesenek ödemeye başlayanlar ile herhangi bir nedenle istekleri üzerine emekli aylığı kesilen ve ilgili statüde prim ödemeye başlayanların, daha sonra bir başka sosyal güvenlik statüsüne tabi göreve girmeleri halinde, aylık bağlamaya esas alınan süre de dahil hizmetlerin tamamı birleştirilecektir. Bu durumda hizmet birleştirilmesi yapılabilmesi, müstakil veya müşterek hizmetler üzerinden aylık bağlandıktan sonra, aylığın bağlandığı statüye tabi göreve girilerek, bu statüde prim kesenek ödemesi, dolayısıyla emekli işleminin ortadan kalkmasına bağlıdır.

Örnek :Son kez 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalı olan ve yedek subaylık hizmeti ile birlikte müşterek hizmeti üzerinden aylık bağlanan bir sigortalı, tekrar aynı statüde sigortalı olması gereken bir işe girerek tüm sigorta kollarına prim ödemeye başlaması halinde, bağlanan aylığı kesilecektir. Bu durumda prim ödediği son hizmetleriyle daha önce Kanuna tabi geçen hizmetleri de dahil olmak üzere tüm hizmetleri birleştirilecektir. Bu kişinin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında prim ödemekte iken, Kanuna tabi bir göreve girmesi ve bir süre çalışarak Kanun kapsamında aylığı hak kazanma şartlarını sağlaması halinde Kanuna tabi hizmetleri ile daha önce aylık bağlanan sigortalı hizmetleri ile birleştirilecektir. 

2829 sayılı Kanunun 8 inci maddesi uyarınca, birleştirilmiş hizmetlerin toplamı üzerinden ilgililere son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan sosyal güvenlik statüsüne, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise son statüye göre aylık bağlanacaktır.

Son defa Kanuna tabi çalışanlardan emeklilik talebinde bulunmakla birlikte, Kanun hükümlerine göre emeklilik hakkını kazanmadıkları anlaşılanların, son yedi yıl içindeki fazla çalışmasının bir başka statüde geçmesi ve bu statüsüne göre emeklilik hakkını kazanmış olmasına rağmen hizmetler bildirilmeyecek ancak, Kanuna tabi iştirakçiliğini sona erdirmiş dolayısıyla açıkta olanların hizmetleri birleştirilmek üzere ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne bildirilecektir. 

Malulen emeklilik, ölüm nedeniyle dul ve yetim aylığına hak kazanma, Kanuna göre kurumlarınca yaş haddi sebebiyle veya re’sen emekliye sevk edilme, bağlı oldukları sosyal güvenlik statüsünün kanunla değiştirilmesi veya süresi kanunla belirlenen vazifelere atanması ve seçilmesi hallerinde sigortalılara ve hak sahiplerine son yedi yıllık fiili hizmet süresi dikkate alınmadan hizmet sürelerinin sonuncusunun tabi olduğu statüye göre Kanunun emekliye sevkle ilgili hükümleri saklı kalmak şartıyla (hizmet süresi, yaş unsuru, onay gibi) aylık bağlanacaktır.