Emeklilik Sosyal Yardım Değildir
Emeklilik, bir çalışanın hayatı boyunca ödediği primlerin ve devlet katkılarının karşılığında elde ettiği bir haktır. Sosyal yardım ise genellikle ihtiyaç sahibi olan bireylere, herhangi bir prim ödemesi şartı aranmadan sunulan desteklerdir. Bu iki kavramın birbiriyle karıştırılması, emeklilik hakkını elde eden kişilerin mağduriyet yaşamasına neden olabilir. Emeklilik bir bireyin ödediği primlerin karşılığı olan kazanılmış bir hak iken, sosyal yardım herhangi bir ödeme şartı olmaksızın ihtiyaç sahiplerine sunulan desteklerden oluşur.
1. Prim Ödeme Zorunluluğu: Emeklilik, bireyin çalışma hayatı boyunca Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) belirli bir süre prim ödemesiyle elde edilen bir haktır. Sosyal yardımda ise herhangi bir prim ödeme zorunluluğu bulunmaz.
2. Kazançla Orantılı Hak: Emeklilik maaşı, bireyin çalışma hayatında kazandığı ücretler ve ödediği primlerle doğrudan bağlantılıdır. Sosyal yardım ise kişinin ihtiyacına göre belirlenir ve geçmiş kazançlarla ilgisi yoktur.
3. Hak Edilmiş Bir Statü: Emeklilik, bireyin ödediği primlerin karşılığında kazanılmış bir statüdür. Sosyal yardım ise genellikle devletin sosyal sorumluluk çerçevesinde sağladığı geçici bir destektir.
4. Uzun Vadeli Birikim: Emeklilik sistemi, uzun yıllar süren bir birikim sürecine dayanır. Kişi, aktif çalışma hayatında hem kendisi hem de işvereni aracılığıyla sistemde bir fon oluşturur. Sosyal yardım ise genellikle anlık ihtiyaçlara yönelik kısa vadeli çözümler sunar.
5. Sigorta Mantığı: Emeklilik bir sosyal sigorta programıdır. Risk paylaşımı esasına dayalı olarak tasarlanmıştır. Sosyal yardım ise bu sigorta mantığına dayanmaz; devletin sosyal politikasının bir parçasıdır.
6. Yaş ve Prim Gün Şartı: Emekli olabilmek için genellikle hem yaş hem de prim ödeme gün sayısı gibi kriterlerin yerine getirilmesi gerekir. Sosyal yardımda ise bu tür şartlar aranmadan destek sağlanabilir.
7. Hak Sahibinin Onuruna Saygı: Emeklilik bir lütuf değil, çalışanın ödediği primlerin sonucunda elde ettiği bir haktır. Sosyal yardım ise daha çok devletin yoksullukla mücadele aracı olarak kullanılmaktadır.
8. Mali Kaynakların Kökeni: Emekli maaşları bireylerin ödediği primlerden ve bu primlerin yönetilmesiyle elde edilen fonlardan karşılanır. Sosyal yardım ise doğrudan devlet bütçesinden, yani kamu kaynaklarından finanse edilir.
Yukarıda açıklamaya çalıştığım bu maddelerden de anlaşılacağı gibi, emekliliğin sosyal bir yardım değildir ve hak temeline dayanan yönü çok güçlüdür.
