Esnaf Ahilik Sandığı başlayacak (mı?)
23.02.2017 tarihli 6824 sayılı kanunun 9. Maddesi ile 4447 sayılı işsizlik sigorta kanununa ekleme yapılarak esnaf ve sanatkarlar için ahilik sandığı oluşturulmuş işsizlik fonu devreye alınmıştı. Kanun nedeni ise pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği ve özel sektörde uygulanan işsizlik sigortasında BAĞ-KUR’ular faydalanamıyordu.
2018 yılında başlaması öngörülen Ahilik Sandığı uygulaması, yapılan değişiklikle 2020 yılına ertelenmiş ancak bu da yeterli olmayıp 25.03.2020 tarihli ve 7226 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile Esnaf Ahilik Sandığına ilişkin hükümlerin 01.01.2021 tarihine kadar uygulanmayacağı yönünde düzenleme yapılmıştı.
17.11.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 9’uncu maddesiyle de 4447 sayılı Kanunun geçici 22’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “1.1.2021” ibaresi “31.12.2023” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece esnaf ve sanatkârların zorlu günlerinde derdine derman olabilecek sandık uygulaması 2024 yılına ötelenmişti.
Eğer yine bir erteleme olmaz ise Esnaf Ahilik Sandığı bu yıl yürürlüğe girecek. Kanuni bir değişiklik olmaz ise yasa gereği prim oranı % 2 sigortalı % 1 devlet katkısı şeklinde belirlenmiştir. Yani sonuç olarak % 34,5 + % 2 = % 36,5 üzerinden değerlendirilecekler. Parasal olarak 400,05 TL ek geldi de diyebiliriz. Daha yüksek miktarda işsizlik maaşı almak istiyor iseniz prime esas kazanç alt sınırının iki katı şeklinde en yüksek ödenecek prim 800,10 TL olabilmektedir.
Örnek verecek olursak sizin ödediğiniz prim asgari ücretin 5 katı üzerinden ise buradaki ahilik işsizlik prim oranı en fazla 2 katına kadar yatırabilmektesiniz.
Diğer şartlara bakacak olursak burada hepimizin bildiği işsizlik sigortasına benzer bir yol izlendiğini görmekteyiz.
Ahilik sandığı üzerinden sigortalılığı sona ermiş esnaf ve sanatkarlar için son 120 gün sürekli çalışmış ve kuruma hiç bir borcunuz yok ise ayrıca;
1) 600 gün faaliyetini sürdürmüş ve sandığa para ödemiş olanlara 180 gün
2) 900 gün faaliyetini sürdürmüş ve sandığa para ödemiş olanlara 240 gün
3) 1080 gün faaliyetini sürdürmüş ve sandığa para ödemiş olanlara 300 gün süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği verilecek.
Dolayısıyla basit hesap yapacak olursak 2024 tarihinde sandığa ödeme yapmaya başlayan bir kişi minimum 3 yıl sonra yani 2027 yılında ödenek almaya başlayacaktır. Peki, ne kadar ödeme alacak minimum primden ödeme yapmış ise bugünkü şartlar doğrultusunda son dört ay yatırılan prim ortalamasına göre aylık 8.000 TL alabilecek diyebiliriz.
Bağ kur primi ödemesi aynı SSK’lılarda olduğu gibi prim ödemeleri bir ay geriden gelmektedir. Yani 2024 Şubat ayında ocak ayın primini ödemekteyiz.
Aybaşında 6.900,86 TL + 400,05 = 7.300,91 eğer borcunuz yoksa 1.000,12 indirim ile
6.300,80 TL üzerinden hesaplarınızı yapmanız gerekmektedir.
Esnaf Ahilik Sandığı sigortalılarından iş yerini kapatmak suretiyle sigortalılığı sona erenler, sigortalılığının sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde İş-Kur’a başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri, prim ödeme koşullarını sağlamış olmaları ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ve bu prime ilişkin herhangi bir borcunun olmaması kaydıyla Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği almaya hak kazanacaklar. Ancak sigortalılığının sona ermesinden önceki en fazla 90 günlük süreye ilişkin Esnaf Ahilik Sandığı prim borcu olan sigortalılar, diğer şartları sağlamaları ve bu döneme ilişkin Esnaf Ahilik Sandığı prim borçlarının alacakları ödenekten tahsil edilmesi kaydıyla Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden faydalandırılacaklar.
GÜNCELLEME
28 Aralık 2023 tarih ve 32413 sayılı Resmi Gazete yayınlanan "BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN"un 84üncü maddesi ile uygulama 1 Ocak 2025 tarihine ötelenmiştir.
