Hangi durumlarda çalışma nedeniyle emekli aylığı kesilir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında malullük veya yaşlılık aylığı alanların, emeklilik sonrası yeniden çalışmaya başlamaları halinde, emekli aylıklarının kesilip kesilmeyeceği veya haklarında hangi sigorta kollarının uygulanacağı konusunda 3 temel kritere bakılmaktadır. Bunlardan;
- Birincisi, sigortalılık başlangıç tarihi,
- İkincisi, emekli aylığı türü ve statüsü,
- Üçüncüsü ise emeklilik sonrası çalıştığı statü ile işyerinin kamu/özel niteliğidir.
Diğer taraftan, ilk defa 2008/Ekim sonrası sigortalı olup bu tarihten sonra tarafına yaşlılık aylığı bağlananların emeklilik sonrası yeniden çalışmaya başlamaları halinde emekli aylıkları kesilmektedir.
29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı yasayla 5510 sayılı kanunun 6. ve 30. maddelerinde yapılan değişiklik öncesinde; emeklilerin sadece Bağ-Kur kapsamında çalışmaları halinde, aylıklarından sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesilmek suretiyle çalışmalarına imkân verilmiş iken anılan kanunla bu uygulama kaldırılmış olup 10/2/2016 tarihini takip eden ödeme döneminden geçerli olmak üzere, ilk defa 2008/Ekim sonrası sigortalı olup bu tarihten sonra yaşlılık aylığı alanların emeklilik sonrası Bağ-kur kapsamında bir iş yapmaları halinde, bunlar 5510 sayılı kanun kapsamında sigortalı sayılmamıştır. Ancak bunlardan, aylıklarının kesilmesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıkları, talep tarihini takip eden ay başından itibaren kesilmekte ve haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
Diğer bir ifadeyle 5510 sayılı kanunda SGDP’ye tabi çalışma şekli bulunmamaktadır. SGDP sadece emeklilere özgü bir prim uygulaması olup uygulama ile emeklinin hem emekli aylığını alıp hem de çalışmasına imkân verilmektedir.
SGDP ödenmiş süreler, sigortalılık süresi ve hizmet olarak sayılmamakta, bu çalışmalar karşılığı emekli aylığında herhangi bir artış olmadığı gibi toptan ödemeye de konu olmamaktadır. SGDP ile çalışan emekliye iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından gerekli yardımların yapılması sağlanmaktadır.
Buna göre ilk defa 2008/Ekim sonrası SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olup bu tarihten sonra tarafına malullük veya yaşlılık aylığı bağlananların, emeklilik sonrası yeniden bu statüler kapsamında çalışmaya başlamaları halinde, haklarında uygulanacak sigorta kolları ile emekli aylıklarının kesilip kesilmeyeceği hususları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tabloda da görüleceği üzere, ilk defa 2008/ Ekim sonrası SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olup bu tarihten sonra tarafına;
- Malullük aylığı bağlananların, yeniden bu kapsamlarda çalışmaları halinde emekli aylıkları kesilip haklarında tüm sigorta kolları uygulanmaktadır.
- Yaşlılık aylığı bağlananlardan ise SSK ve Emekli Sandığı kapsamında çalışanların yaşlılık aylıkları kesilirken (SGDP uygulaması bulunmamaktadır.) Bağ-kur kapsamında çalışılması halinde, bu kanuna göre sigortalı sayılmadıklarından yaşlılık aylıkları kesilmemekte, ancak emeklinin yaşlılık aylığını kestirmesi ve hakkında tüm sigorta kollarının uygulanmasını istemesi halinde, aylığı kesilmektedir.
Aylıkları bu şekilde kesilenlerin işten ayrılıp yeniden aylık talebinde bulunmaları halinde, emeklilik sonrası çalışmaları emekli aylıklarının hesaplanmasında dikkate alınmaktadır.
https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/nergis-simsek/hangi-durumlarda-calisma-nedeniyle-emekli-ayligi-kesilir-i-2308128
