İşçinin işverene bağlılığı nedir?
Çalışanlar işverene karşı sadakat ile bağlılığını yerine getirmesi yasalarda yer verilmiştir. Önemli düzenleme maddesi ise 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nda yer almıştır. İşçinin iş sözleşmesinde, işverenin yada işletmenin çıkarlarını korunması, iş sahasında zarar verecek faaliyetleri bertaraf etmesi, sözleşme sınırları içinde yerine getirmesi gerekir.
1.İşyeri/İşletme çıkarlarının korunması.
2.İşyerinin zarara uğratılmaması.
3.İş sözleşmesinde bunun ortaya konulması.
Borçlar Kanunu madde 396 dört fıkrasıyla bu konuda bize yol gösterir.
1.İşçi, yüklendiği işi özenle yapmak ve işverenin haklı menfaatinin korunmasında sadakatle davranmak zorundadır.
2.İşçi, işverene ait makineleri, araç ve gereçleri, teknik sistemleri, tesisleri ve taşıtları usulüne uygun olarak kullanmak ve bunlarla birlikte işin görülmesi için kendisine teslim edilmiş olan malzemeye özen göstermekle yükümlüdür.
3.İşçi, hizmet ilişkisi devam ettiği sürece, sadakat borcuna aykırı olarak bir ücret karşılığında üçüncü kişiye hizmette bulunamaz ve özellikle kendi işvereni ile rekabete girişemez.
4.İşçi, iş gördüğü sırada öğrendiği, özellikle üretim ve iş sırları gibi bilgileri, hizmet ilişkisinin devamı süresince kendi yararına kullanamaz veya başkalarına açıklayamaz. İşverenin haklı menfaatinin korunması için gerekli olduğu ölçüde işçi, hizmet ilişkisinin sona ermesinden sonra da sır saklamakla yükümlüdür.
Sadakat kavramı 6098/396 kurallar, 4857 sayılı İş Kanunu hükümleriyle de çalışanları bağlar.
a.Çalışanın özenle işini yapmaması,
b.İşverenin haklı menfaatinin korunmaması,
c.İşverene ait makine, araç ve gereçler, kendisine verilen malzemeleri özensiz kullanması,
d.Sır saklamamak, rekabet yasağına uymaması,
4857/25/II-e işçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması bunlarda bizleri 396 sayılı madde ile işverenin haklı nedenle fesih ortaya koyacaktır.
Yargıtay Kararları bu konuda önemli kararlara imza atmıştır.
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU
Tarih: 29.03.2017 Esas: 2017 / 1722 Karar: 2017 / 586
İşçinin Sadakat Borcuna Aykırı Davranışı Halinde İşverenin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkını Kullanabilmesi İçin Bundan Zarar Görmüş Olması Gerekmediği Gibi Zarar Miktarının da Bir Önemi Yoktur.
İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması halinde işveren derhal haklı fesih hakkını kullanabilir. İşçinin davranışlarının doğruluk ve bağlılığa uymaması başka bir anlatımla, sadakat borcuna aykırı davranması halinde işverenin derhal fesih hakkını kullanabilmesi için bundan zarar görmüş olması gerekmediği gibi zarar miktarının da bir önemi yoktur. Dosya içeriğinden, davacının sadakat borcuna aykırı davranışı nedeniyle iş akdinin feshedildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, kıdem ve ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmelidir.
T.C.
TEKİRDAĞ
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
Esas No.2025/1982
Karar No.2025/1328
Tarihi: 04/09/2025
Feshe gerekçe gösterilen diğer bir konu olan sadakat borcu ise, iş ilişkisinin karşılıklı borç doğuran kişisel bir ilişki olmasının doğal bir sonucudur. Sadakat borcunu ihlal eden işçi davranışlarının neler olabileceğinin önceden belirlenmesi ve tek tek sayılması mümkün değildir. İş Kanunu’nun 25. maddesinin II. bendinin “e”fıkrasına göre işçinin “işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması” işverene haklı nedenle derhal fesih hakkı vermekte ise de; hükümde belirtilen doğruluk ve bağlılığa uymayan bazı durumlar örnek olarak sayılmış ve benzeri fiillerin de borcun ihlalini oluşturacağı kabul edilmiştir. Bu durumda, işçinin hangi eyleminin doğruluk ve bağlılığa uymayan davranış olarak kabul edilmesi gerektiği hususunda hakim, iş ve çalışma hayatının gerekleri ile toplumsal ilişki ve gelenekleri göz önüne alarak somut olayın özelliklerine göre bir sonuca varmalıdır.( www. Alo Maliye sitesi)
Sadakat işçinin işverene karşı Medeni Kanun 2.maddesi gereği ’’Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.’’
İşin özü:
Doğruluk bağlılığa aykırı eylemi kanıtlanmış olan (sadakatsizlik) , ihbar ve kıdem tazminatı istekleri davalarda kabul edilmeyecektir.
https://www.egetelgraf.com/iscinin-isverene-bagliligi-nedir
