Kısa vade sigorta prim oranındaki artışla ilgili ayrıntıya dikkat!

Kısa vadeli sigorta kolu prim oranı 1/9/2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere % 2’den % 2,25’e yükseltilmiştir. 7524 sayılı Kanunla yapılan bu düzenleme sonrasında tüm sigorta kollarına tabi çalışan sigortalıların prime esas kazançları üzerinden % 37,75 oranında, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalıların prime esas kazançları üzerinden %34,25 oranında prim tahakkuku yapılacaktır. Ayrıca haklarında kısa vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan diğer sigortalılar için de 1/9/2024 tarihinden itibaren kısa vadeli sigorta prim oranı %2.25 olarak uygulanacaktır.

Uygulamaya 2024/Eylül ayına ilişkin düzenlenecek olan muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlanılarak geçilecek olmakla birlikte, gerek işe iadesine karar verilen sigortalılarla ilgili olarak, gerekse toplu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farklarıyla ilgili düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı yapılacak tahakkuklar da bu değişiklikten etkilenecektir.

Mevcutta toplu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farklarıyla ilgili aylık prim ve hizmet belgeleri e-Bildirge V1 uygulaması üzerinden elektronik ortamda SGK’ya gönderilerek prim tahakkukları elektronik ortamda yapılmaktadır. İşe iadesine karar verilen sigortalılarla ilgili dört aylık süreye ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri ise SGK Müdürlüğüne kağıt ortamında verilerek tahakkuk işlemleri SGK personelince yapılmaktadır.

***

Bu noktada işe iadesine karar verilen sigortalılara ilişkin kâğıt ortamında SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgeleri için yapılan tahakkuk işlemleri sırasında, sigortalı hizmetleri iş akdinin feshini izleyen dört aylık (120 günlük) süreye eklenirken, prim tahakkukları Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102. maddesine istinaden aylık prim ve hizmet belgelerinin verilmesi gereken yasal sürenin son günü hangi dönemi kapsıyorsa o dönem borcu olarak tahakkuk ettirilmektedir. Bu durumda prim tahakkuku yapılan ay 2024/8 ve öncesi ise kısa vadeli sigorta kolu prim oranı % 2 üzerinden, 2024/9 ve sonrası ise %2,25 üzerinden gerçekleştirilecektir.

Örneğin 17/3/2021 tarihinde iş akdi feshedilen, sonrasında mahkemece işe iadesine karar verilen sigortalının işe başlamak üzere 10 iş günü içinde (18/9/2024 tarihinde) işverene başvurmasına rağmen işverence işe başlatılmadığı varsayıldığında, dört aylık (120 günlük) süreye ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin SGK Müdürlüğüne en geç 26/10/2024 tarihine kadar verilmesi gerekecektir.

Bu durumda 26/10/2024 tarihi itibariyle yasal verilme süresi sona eren dönem 2024/9. ay olacağından prim tahakkukları 2024/9. aya ilişkin yapılacak, 120 günlük süreye ilişkin sigortalı hizmetleri ise 2021/3-4-5-6-7. aylara işlenecektir. Haliyle prim tahakkuklarının 2024/9. aya yapılmış olması nedeniyle söz konusu 120 günlük süreye ilişkin kısa vadeli sigorta kolu primi de % 2,25 üzerinden tahakkuk ettirilecektir.

***

Topu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farklarına geldiğimizde durum biraz farklı.

Toplu iş sözleşmesine istinaden düzenlenen bildirgelere istinaden hem sigortalı hizmetleri hem de prim tahakkukları ücret farkı ödenen aylara mal edilmekte, primlerin ödeme süresi ise toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi izleyen ayın sonu olarak belirlenmektedir. Bu bakımdan toplu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farkları için düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinin 2024/8 ve öncesi dönemlere ilişkin olması halinde kısa vadeli sigorta kolu prim oranı % 2 üzerinden, 2024/9 ve sonrasına ilişkin olması halinde % 2,25 üzerinden tahakkuk ettirilecektir.

Örneğin, 18/9/2024 tarihinde imzalanan toplu iş sözleşmesine istinaden 2024/1 ila 6. aylara brüt 3.000 TL ücret farkı ödenmesine karar verildiği varsayıldığında, aylık prim ve hizmet belgelerinin 26/10/2024 tarihine kadar SGK’ya e-Bildirgesi V1 uygulamasından gönderilmesi sonrasında, sigortalı hizmetleri ve prim tahakkukları 2024/1 ila 6. aylara yapılacağından kısa vadeli sigorta kolu prim oranı da % 2 üzerinden tahakkuk ettirilecektir.

Haliyle toplu iş sözleşmesine istinaden geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farklarıyla ilgili aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek kısa vadeli sigorta kolu prim oranı ücret farkının ilişkin olduğu aya göre belirleneceğinden, kısa vadeli sigorta kolu prim oranının belirlenmesi noktasında toplu iş sözleşmesinin imza tarihinin bir önemi bulunmamaktadır. Ancak aylık prim ve hizmet ve belgelerinin yasal süresi içinde verilmiş sayılabilmesi ve beş puanlık prim indiriminden yararlanılabilmesi için ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi takip eden ayın 26’sına kadar verilmesi ve muhteviyatı primlerin de aynı ayın sonuna kadar ödenmesi ihmal edilmemelidir.

https://www.karar.com/yazarlar/eyup-sabri-demirci/kisa-vade-sigorta-prim-oranindaki-artisla-ilgili-ayrintiya-1601317