Sağlık raporu ve sigortasızlık tespiti
Çalışma hayatının en az bilinen ve en yaygın hatalı yapılan işlemlerinin başında işçilerin işe girişleri sırasında alınması gereken sağlık raporu gelmektedir. İşverenlerin işçilerden yaptıkları işin niteliği ve özelliğine göre sağlık raporu almaları gerekmektedir. Sağlık raporu, işçinin çalışacağı işe ve bölüme uygun olup olmadığının tespiti açısından oldukça önem arz etmektedir. Sahada yapılan uygulama önce işe başlayacak olan çalışandan sağlık raporunun alınması ve sonrasında işe girişinin yapılmasıdır. Çalışandan alınan sağlık raporu da yasal gereklilik sebebiyle çalışanın özlük dosyasında saklanmaktadır. Ancak bu hatalı bir işlemdir. Şöyle ki:
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Sağlık Gözetimi başlıklı 15 inci maddesine göre işveren; “çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlamakla yükümlüdür.
Bu yükümlülüğe ek olarak işveren işçilerin;
1) İşe girişlerinde,
2) İş değişikliğinde,
3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde,
4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla, sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır.
Aynı maddenin devamında; tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacakların yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamayacağı, bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporlarının işyeri hekiminden alınacağı, ancak 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerleri için ÇASMER’lerden (Çalışan Sağlığı Merkezi), kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de alınabileceği hususlarına yer verilmiştir.
15. MADDE
6331 sayılı Kanun 15 inci maddesinde yer verilen işverenin ise aynı Kanunun 3 üncü maddesinde “Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar” şeklinde tanımlandığı görülmektedir. Bu hükümle birlikte Kanunun “sağlık raporlarının işyeri hekimlerinden alınacağı” hükmünden anlaşılması ve dikkat edilmesi gereken en önemli sonuç; kişiler için sağlık raporu alınabilmesi için öncelikle işveren tarafından sigortalı işe giriş bildirgelerinin verilmiş olması hususudur.6331/15 inci maddesinde “çalışan” deyimine açık ve kesin bir şekilde yer verildiği tartışmasız olup bir kişinin işyerinde “çalışan” kimliğine sahip olabilmesi ancak ve ancak o kişinin ilgili işyerinden sigorta girişinin yapılmış olmasına bağlıdır. Tüm bu gerekçe ve açıklamalar altında sigorta girişi yapılmaksızın işe giriş muayenesi yapılması durumunda sigortasız çalışma durumu ile karşı karşıya kalma riski bulunmaktadır. Eğer ki işe giriş tarihinden önce sağlık muayene raporunu işçi özlük dosyalarında saklıyorsanız, bir denetimde bu durumun tespit edilmesi halinde işveren hakkında sigortasızlığa ilişkin idari para cezası işlemleri gerçekleştirilebilir. Kanunda yer alan bu düzenleme sahada uygulama açısından işçinin sağlık raporu sonrasında işi yapmaya engel bir durumunun ortaya çıkması halinde işten çıkış işlemleri yapılması gibi iş yükünü artırabileceği mümkün ise de bu riski almaya değmeyeceği kanaatindeyim.
https://www.egetelgraf.com/saglik-raporu-ve-sigortasizlik-tespiti
